فعالان بازار مشروبات الکلی در کشور حدود 200هزار نفر

4000 ليتر مشروبات‌الكلي دست ساز،

دانی که چنگ و عود چه تقریر می‌کنند

پنهان خورید باده که تعزیر می‌کنند

ناموس عشق و رونق عشاق می‌برند

عیب جوان و سرزنش پیر می‌کنند

جز قلب تیره هیچ نشد حاصل و هنوز

باطل در این خیال که اکسیر می‌کنند

گویند رمز عشق مگویید و مشنوید

مشکل حکایتیست که تقریر می‌کنند

ما از برون در شده مغرور صد فریب

تا خود درون پرده چه تدبیر می‌کنند

تشویش وقت پیر مغان می‌دهند باز

این سالکان نگر که چه با پیر می‌کنند

صد ملک دل به نیم نظر می‌توان خرید

خوبان در این معامله تقصیر می‌کنند

قومی به جد و جهد نهادند وصل دوست

قومی دگر حواله به تقدیر می‌کنند

فی الجمله اعتماد مکن بر ثبات دهر

کاین کارخانه‌ایست که تغییر می‌کنند

می خور که شیخ و حافظ و مفتی و محتسب

چون نیک بنگری همه تزویر می‌کنند

طبق قانون جدید به زودی با استقرار تیم های ویژه ای که از سوی بهداری پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ ماموریت دارند، با رانندگانی که حالت عادی در رانندگی نداشته از آنان تست الکل، مواد مخدر و روان گردان اخذ و در صورت مثبت بودن 200 هزار تومان جریمه و گواهینامه آنان نیز به مدت 6ماه ضبط خواهد شد 

اگر مصرف الکل در میان رانندگان گسترش نیافته و در تصادف ها و حوادث و سوانح راهنمایی و رانندگی موثر شناخته نشده باشد، چه نیازی به هزینه کرد در تهیه تجهیزات فنی و راه اندازی گشت ویژه است؟ 

کاوه مشرقی: روزی نیست که رسانه‌ها یا دستگاه‌های انتظامی از کشف محموله قاچاق مشروبات الکلی خبر ندهند. بیش از سه دهه از عمر جمهوری اسلامی سپری می شود و حاصل تمامی تبلیغات رسمی ناشی از دین حکومتی و ایدئولوژی رسمی، گرایش محسوس و روزافزون به مصرف انواع و اقسام مشروبات الکلی ساخت ایران و وارداتی است.

این تنها یک نمونه است: خبرگزاری حکومتی فارس خبر داده که در پی تماس‌های مردمی کارآگاهان مبارزه با کالای قاچاق پلیس آگاهی تهران بزرگ اطلاع یافتند مقادیر زیادی مشروبات الکلی تحت پوشش حمل مواد غذایی و با استفاده از یک دستگاه کامیون وارد تهران شده و در انباری واقع در محدوده سه راه سیمان شهر ری در حال تخلیه است.

در ساعت 19 همان روز سه تیم از کارآگاهان عملیاتی مبارزه با قاچاق کالا، با اخذ مجوز قضایی به آدرس مورد نظر اعزام شدند. در بررسی دقیق مشخص شد مقادیر زیادی مشروبات الکلی در پوشش مواد غذایی داخل کامیون و مابقی مشروبات داخل کانتینر است.

در بررسی بار کامیون و شمارش آن بیش از 5600 بطری انواع مختلف مشروبات الکلی خارجی کشف و ضبط شد.

راننده خاور در اظهارات خود مدعی شد مشروبات الکلی کشف شده را شب گذشته و پس از بارگیری از یکی از شهرستان‌های غرب کشور، به سمت تهران منتقل کرده است.

مقام‌های رسمی اعتراف می کنند

چند روز پیش خبرگزاری مهر به نقل از رییس شورای سیاستگذاری وزارت بهداشت اعلام کرد: گاهی گزارشاتی توسط بیمارستان ها و پزشکان از رواج مصرف الکل در مناطق جنوب تهران که تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران هستند، به دست ما می رسد که نگران کننده است.

باقر لاریجانی، برادر روسای قوای قضاییه و مقننه چنان نسبت به وضع ناگوار احساس خطر کرده که افزوده است: «باید به صورت جدی وارد این عرصه شویم زیرا نمی توان در خصوص فروش این گونه مواد که در حال حاضر در برخی از فروشگاه ها هم انجام می شود بی تفاوت بود.»

رئیس شورای سیاستگذاری وزارت بهداشت تاکید کرده که «باید نسبت به این قضیه حساس باشیم و حتی بیشتر از امراضی مثل دیابت و بیماری های قلبی و عروقی به آن توجه کنیم.»

در تاکیدی دیگر، مدیر کل سلامت روان وزارت بهداشت نیز گفته که «آمار سوء مصرف الکل در برخی مناطق کشور بالاست.» او از اعتیاد به الکل سخن گفته است.

مقام ارشد انتظامی تکذیب می کند

این گزارش ها توسط مقام های رسمی و مسئول در حالی بیان می شود که اسماعیل احمدی مقدم، فرمانده کل نیروی انتظامی معتقد است: «این آمارها صحت ندارد. به عنوان مثال در جایی گفته بودند 80 درصد دانشجویان اقدام به صرف مشروب می کنند که چنین چیزی اصلا صحت ندارد و مخالف امنیت روانی جامعه است. یک محقق تحقیقی می کند و بدون آنکه این تحقیق تایید شود، آن را منتتشر می کند و باعث نگرانی خانواده می شود. حتی نسبت معتادان تحصیل کرده ما نسبت به دیپلمه ها بسیار پایین است.»

وی مدعی شد که «اگر آمارهای اعلام شده از سوی منابع غیررسمی تایید شد، من از فرماندهی ناجا استعفا می دهم.»

این اظهار نظر فرمانده ارشد نیروی انتظامی کشور را اما شواهدی دیگر زیر سئوال می برد. سال گذشته ایسنا به نقل از فرمانده مرزبانی ناجا از افزایش صددرصدی کشفیات مشروبات الکلی در مرزها خبرداد و گفت: برای اولین بار در مرزهای کشور افزایش کشفیات را داشتیم.

در رویدادی دیگر، که به قدر لازم معنادار است، می توان به راه اندازی گشت تست الکل رانندگان توسط نیروی انتظامی اشاره کرد. مهر سال گذشته پانا به نقل از رییس پلیس راهنمایی ورانندگی نیروی انتظامی تهران از راه اندازی گشت تست الکل رانندگان از اواسط آبان ماه سال 1390 خبر داد و گفت: «خودروهای تست الکل رانندگان خریداری و مجهز شده و از رانندگان مشکوک به مصرف الکل در همان لحظه اول آزمایش گرفته می شود.»

حسین رحیمی از خرید «تجهیزات فنی مورد نیاز» خبر داد و گفت: «طبق قانون جدید به زودی با استقرار تیم های ویژه ای که از سوی بهداری پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ ماموریت دارند، با رانندگانی که حالت عادی در رانندگی نداشته از آنان تست الکل، مواد مخدر و روان گردان اخذ و در صورت مثبت بودن 200 هزار تومان جریمه و گواهینامه آنان نیز به مدت 6ماه ضبط خواهد شد.»

اگر مصرف الکل در میان رانندگان گسترش نیافته و در تصادف ها و حوادث و سوانح راهنمایی و رانندگی موثر شناخته نشده باشد، چه نیازی به هزینه کرد در تهیه تجهیزات فنی و راه اندازی گشت ویژه است؟

چندی پیش نیز خبرگزاری مهر به نقل از فرمانده ناحیه انتظامی مریوان نوشت: «بالا بودن تعرفه های گمرکی، فرار از پرداخت مالیات، بروکراسی طولانی و خسته کننده اداری و سود بیش از اندازه قاچاق کالا از جمله دلایل اصلی افزایش قاچاق به شمار می رود.»

فرمانده ناحیه انتظامی مریوان تاکید کرده بود: «بیکاری جوانان و نیز نبود همکاری در مبارزه با قاچاق کالا از دیگر عوامل افزایش این پدیده به شمار می شود.»

هزینه سنگین برای مقابله با تقاضایی واقعی

ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز گزارش داده که هر سال حدود 730 میلیون دلار مشروبات الکلی وارد کشور می شود. مطابق این گزارش، سالانه حدود 200 میلیارد تومان (200 میلیون دلار) مشوربات الکلی کشف می شود.

سال گذشته اسماعیل احمدی مقدم فرماندهی نیروی انتظامی هم گفت که سالانه 20 میلیون لیتر نوشیدنی الکلی در کشور کشف می شود. او نیز تصریح کرد که پلیس تنها می تواند 25 درصد این قاچاق را کشف کند.

او به عنوان دبیر ستاد مبارزه با مواد مخدر همچنین خبر داد که متوسط سن مصرف الکل در کشور به 20 سال رسیده و 26 درصد جوانانی که الکل مصرف می کنند سابقه مصرف الکل در خانواده را داشته اند.

سعید معیدفر، رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران به یافته‌های یک پژوهش اشاره کرده و گفته است که از میان یک هزار و 500 دانشجوی 18 تا 24 ساله، 25 درصد دانشجویان مصرف الکل را بدون اشکال می‌دانند. مطابق این تحقیق، 20 درصد آنان افرادی هستند که گفته اند الکل مصرف می‌کنند و 5 درصد بقیه هم گفته اند که برای مصرف الکل وسوسه می شوند.

مشروبات تقلبی و تجارت پرسود

حجم بالای مصرف مشروبات الکلی، نه تنها واردات قاچاق این کالا را به تجارتی بس پرسود برای قاچاقچیان مبدل کرده، بلکه بسیاری را نیز در داخل کشور به وسوسه ی تولید این کالای پرسود به هر شکل و با هر ابزار کشانده است.

ساخت مشروبات غیراستاندارد و استفاده ی بسیاری از شهروندان از این مشروبات دست ساز و ارزان، هر از چند گاهی منجر به بروز حوادثی تلخ و ناگوار می شود. یکی از موارد مهم، چند سال پیش رخ داد؛ قربانی شدن ده‌ها شهروند شیرازی به دلیل استفاده از مشروب دست‌ساز و نابینایی آنان در پی مصرف مشروبات غیراستاندارد.

به گزارش فردا، مشروبات الکلی قاچاق شده به کشور اغلب از همسایه های غربی و به طور مشخص از جمهوری آذربایجان، ترکیه و کردستان عراق وارد بازار داخلی می‌شود.

برخی از مصرف کنندگان نیز از الکل سفید که در داروخانه ها توزیع می شود، برای تهیه مشروب الکلی استفاده می کنند. هرچند وزارت بهداشت ‌کارخانه‌ داران را ملزم کرده که یک ماده تلخ‌ کننده (دتاتونیوم بنزوات) به الکل سفید اضافه کنند تا از مصرف خوراکی آن جلوگیری شود اما گزارشهای رسمی و غیررسمی نشان می دهد که مصرف خوراکی الکل سفید همچنان رو به افزایش است.

چندی پیش روزنامه شرق در گزارشی اعلام کرد که فعالان بازار مشروبات الکلی در کشور حدود 200هزار نفر برآورد می شوند.

اگرچه آمار و اطلاعات دقیقی درباره میزان مصرف الکل در ایران وجود ندارد اما با توجه به آمار افرادی که به بخش مسمومیت بیمارستانها مراجعه می‌کنند و رشد کشفیات نیروی انتظامی، به نظر می‌رسد میزان مصرف مشروبات الکلی در بین جمعیت جوان کشور همچنان روندی تصاعدی را طی می کند.

استبداد دینی در ایران، آسیب‌هایی به جامعه وارد می‌کند که هزینه‌های انسانی و مادی آن به دشواری قابل برآورد است. همه‌چیز (و ازجمله مصرف مشروبات الکلی) به زیر پوست جامعه منتقل شده است. گردش پرسود قاچاق مشروبات همچنان جریان دارد. به‌دشواری می‌توان باور کرد که باندهای قدرت این تجارت پرسود را وانهاده باشند. اعتیاد به الکل در فضای اختناق و سرکوب همچنان قربانی می‌گیرد.